Αν και μικρό ποσοστό των παιδιών σε αυτήν την ηλικία πρέπει να ξεκινήσουν θεραπεία, εντούτοις είναι εξαιρετικής σημασίας για τα συγκεκριμένα περιστατικά να διαγνωστούν και να θεραπεύονται εγκαίρως. Έτσι το παιδί γλιτώνει κόπο, ταλαιπωρία και χρόνο και κυρίως σε κάποιες περιπτώσεις αποφεύγει να «θυσιάσει» αργότερα μόνιμα δόντια.
Αυτή η πρώτη εξέταση είναι μια απλή κλινική εξέταση, διαρκεί λίγα λεπτά και δεν απαιτούνται περαιτέρω εξετάσεις (πχ πανοραμική ακτινογραφία).
Στη συνέχεια είναι φρόνιμο να παρακολουθεί ο ειδικός το παιδί σε διαστήματα που θεωρεί αναγκαία ώστε να αξιολογεί την σωστή ανάπτυξη των γνάθων αλλά και την ανατολή των δοντιών σε ότι αφορά τόσο τον αριθμό όσο και τη θέση / σύγκλειση των μονίμων αλλά και των νεογιλών δοντιών.
Η σωστή στιγμή έναρξης είναι σε πολλές περιπτώσεις εξαιρετικής σημασίας.
Η ορθοδοντική παρέμβαση μπορεί να έχει σκοπό την πρόληψη ή την θεραπεία προβλημάτων.
Στη συνέχεια δείχνουμε κάποιες περιπτώσεις οπού η έγκαιρη διάγνωση και αντιμετώπιση είναι επιβεβλημένη.
Είναι η περίπτωση όπου κάποιο η κάποια πρόσθια δόντια συγκλείνουν με τα άνω δόντια να βρίσκονται πίσω από τα κάτω. Μη διόρθωση οδηγεί ίσως σε μόνιμες σκελετικές δυσαρμονίες στο πρόσωπο.
Όταν τα άνω δόντια στα πλάγια συγκλείνουν «πιο μέσα» από τα κάτω . Μη διόρθωση ίσως οδηγήσει σε μόνιμη ασυμμετρία προσώπου.
Όταν η κάτω γνάθος βρίσκεται σε πιο πρόσθια θέση από το φυσιολογικό.
Όταν για κάποιους λόγους (πχ πρόωρη απόπτωση νεογιλού η νεογιλών δοντιών ή εξαγωγή νεογιλού λόγω τερηδόνας) υπάρχει απώλεια χώρου για την ανατολή μονίμων δοντιών. Μη διόρθωση ίσως οδηγήσει στο μέλλον σε εξαγωγές μονίμων δοντιών.
Η γλώσσα κατά την κατάποση ωθεί τα πρόσθια δόντια και δημιουργεί χάσμα στην πρόσθια περιοχή του οδοντικού τόξου. Μη διόρθωση ίσως οδηγήσει στο μέλλον σε σκελετική πρόσθια ανοιχτή δήξη.
Μη διόρθωση ίσως οδηγήσει στο μέλλον σε σκελετική πρόσθια ανοιχτή δήξη.
Αυτές είναι κάποιες περιπτώσεις οι οποίες αναφέρονται ενδεικτικά ως λόγοι έναρξης θεραπείας σε παιδιά μικρής ηλικίας.
Σε κάθε περίπτωση ο ορθοδοντικός είναι εκείνος ο οποίος θα εκτιμήσει και θα κρίνει εάν πράγματι συντρέχουν λόγοι έναρξής θεραπείας και το ευνοϊκότερο χρονικό σημείο για να ξεκινήσει το παιδί κάποια παρέμβαση.